Vanwege het coronavirus werken onze medewerkers thuis.
N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Zap Over kleur gesproken gaat over diversiteit en representatie in de film- en tv-industrie. Hoe belangrijk dat onderwerp is blijkt wel uit de filmpjes op sociale media van meisjes die zien dat de kleine zeemeermin hun huidskleur heeft.
De snoetjes van die meisjes. De ogen die het niet kunnen geloven. Hun lach als het toch waar blijkt te zijn. Een week of twee geleden vertoonde Disney een teaser van hun nieuwe film, een remake van De kleine zeemeermin, geen tekenfilm, maar één met echte mensen. Direct daarop gingen op TikTok filmpjes viraal die moeders maakten van hun dochters kijkend naar de film. „Ik denk dat ze bruin is”, zegt eentje, ik denk dat ze nog geen vier jaar oud is. Een ander, hooguit acht, laat zich achterovervallen van verbijstering. „Ze is bruin, zoals ik.” Ongeveer tegelijkertijd kwam online de hashtag #notmyariel tot leven, want er zijn altijd mensen die vinden dat Ariël rood haar hoort te hebben, een witte huid, en blauwe ogen, of groen, paars desnoods, maar zéker niet bruin.
Ik moest eraan denken toen ik naar Over kleur gesproken keek, een serie die HUMAN deze week elke avond uitzendt. Op een onmogelijk tijdstip, namelijk ver na twaalven, praten makers van film en televisie met elkaar over diversiteit en representatie in hun werk. Dat vertaal ik even als: zien we kleur op onze beeldschermen en zo ja, klopt die kleur met hoe mensen van kleur zichzelf zien? In setjes van twee kijken een „maker van kleur” en een „witte maker” naar een filmfragment en daarna vinden, volgens het persbericht van de omroep, „respectvolle uitwisselingen plaats”.
Acteur Daniël Kolf liet acteur Jacob Derwig een stukje zien uit De Oost, waarin twee Nederlandse militairen vijf Indonesiërs executeren. Kolf vindt het al heel mooi dat de „zwarte bladzijden uit de geschiedenis” nu stof zijn voor filmmakers. Jacob Derwig moet eerst van het hart dat hij het nogal een „mannelijke” film vond. Twee vrouwenrollen. Bijrolletjes. „Eén is een hoertje, de ander een moeder.” Zijn ogen voor de rol van vrouwen in toneel of film gingen vijf jaar geleden pas open, zegt hij. Dat was toen actrice Jacqueline Blom het verdomde om in zijn bewerking te spelen van een toneelstuk van Tsjechov. Ook daarin: twee vrouwenrollen. Een prostituee en een moeder met niet of nauwelijks tekst.
Het gesprek tussen schrijver Manju Reijmer en Pieter Bart Korthuis op dinsdagavond liep over van welwillendheid en wederzijds begrip. Dat zeg ik niet om flauw te doen, maar de mensen in deze serie leken me al tamelijk wakker over waar hun blinde vlekken zitten. Wat niet wegneemt dat de schellen je alsnog van de ogen kunnen vallen. Woensdagavond zaten cultureel ondernemer Hui Hui Pan en actrice Jennifer Hoffman tegenover elkaar. Er werd een stukje getoond uit Rundfunk, waarin een Chinese maaltijdbezorgster wordt bepoteld door een klant en daar zwijgend bij blijft glimlachen. Maar dit was een satirisch programma toch, de scène was tenenkrommend bedoeld, het was een gráp. Dat is het probleem niet, zegt Hui Hui Pan. Het probleem, zegt zij, is dat er geen tegenhanger is van dat beeld van die zwijgende, Aziatische vrouw die alles toelaat. „Ik heb drie kleine kinderen, ze zien zichzelf nooit op tv.” Zij wenste zich vroeger blond haar en blauwe ogen, en nu doet haar dochter dat weer, of: nog steeds.
En plotseling zat ik weer bij die balletvoorstelling, zeker zestien jaar geleden, het was Kerst. In de grote zaal van het Muziektheater in Amsterdam, kapot dure kaartjes, bomvolle zaal. Doornroosje, met alles erop en eraan. Eén dochter naast me, de jongste van drie op schoot. Eerst stelde ze luidkeels vast dat er niet werd gepraat op het toneel. Stom. Toen kwam Doornroosje het podium op dansen. Doodse stilte op schoot die ik hield voor vervoering. Maar het was stomme verbazing, of eigenlijk: teleurstelling. Haar kinderstem schalde over de achterhoofden. „Doornroosje is Chinees.” En prinsessen mogen haar hebben zo zwart als ebbenhout, maar de huid is altijd wit. Hoe makkelijk is het om die gezichtjes eens bij te kleuren?
Wat moet je deze week kijken? Tips voor boeiende programma’s, series en films
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt. U kunt ons ook anoniem een tip geven.